Zatajenie działalności gospodarczej – przestępstwo z art. 55 k.k.s.
Na czym polega przestępstwo?
Przestępstwo polega na zachowaniu sprawcy, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub ukrycia rzeczywistych rozmiarów tej działalności chcąc uszczuplenia podatkowego:
- posługuje się imieniem i nazwiskiem innego pomiotu;
- posługuje się nazwą lub firmą innego podmiotu.
Istotą tego przestępstwa jest zatajenie prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub też rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługiwanie się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to narażenie należności podatkowych na uszczuplenie.
Próba uszczuplenia podatku jest dążeniem do uniknięcia opodatkowania. Działalność tak w prawie określana jest jako ,,firmanctwo’’. Przepis ten stanowi penalne uzupełnienie regulacji z art. 113 Ordynacji podatkowej, który przewiduje solidarną odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe firmanta i firmującego. Ten typ przestępstwa może być popełniony jedynie przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Czynnością sprawczą jest posługiwanie się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu.
Jaka kara grozi za zatajenie działalności gospodarczej
Czyn zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności do lat 3.
W 2020 r. sąd może ustalić wysokość stawki dziennej w granicach od 86,67 zł (1/30 minimalnego wynagrodzenia) do 34.668 zł (400 x 1/30 minimalnego wynagrodzenia). Z kolei najniższa możliwa do orzeczenia przez sąd kara grzywny wynosi 866,70 zł (10 x najniższa stawka dzienna), natomiast najwyższa kara grzywny może wynieść 24.960.960 zł (720 x najwyższa stawka dzienna). Przy tym istotne jest, iż ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Ponadto sąd orzekający o wymierzeniu kary może dodatkowo zastosować środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej przez określony czas.
Pomocne orzecznictwo:
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 września 2014 r., sygnatura akt: II FSK 2327/12 –Żaden przepis prawa podatkowego ani orzecznictwo, ani też doktryna prawa nie zabraniają podatnikowi wyboru takiego rozwiązania zgodnego z prawem i rzeczywistością, które byłoby dla niego – przy podejmowaniu decyzji gospodarczych – bardziej korzystne na gruncie prawa podatkowego, jednak działania takie muszą mieścić się w granicach prawa. Za działanie takie nie można uznać firmanctwa, które penalizowane jest na gruncie przepisów karno – skarbowych (art. 55 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, Dz.U. z 2013 r. poz. 186).
- Wyrok Sądu Najwyższegoz dnia 11 lutego 2003 r., sygnatura akt:IV KKN 21/00 – 1. Narażenie na uszczuplenie podatku powinno być rozumiane jako działanie bądź zaniechanie biernego podmiotu stosunku prawnopodatkowego prowadzące do powstania różnicy między należną Skarbowi Państwa bądź jednostce samorządu terytorialnego kwotą podatku a kwotą przypadającą do uiszczenia według zeznania lub zgłoszenia straty. Narażeniem na uszczuplenie podatku jest przede wszystkim niezadeklarowanie należnej kwoty podatku, od którego uiszczenia sprawca się w ten sposób uchylił, a nadto w szczególności niezgłoszenie właściwemu organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania, niezgłoszenie danych mogących mieć wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego lub jego wysokości albo podania takich danych niezgodnie z rzeczywistością oraz nierzetelne prowadzenie ksiąg, a także każde inne działanie prowadzące do powstania różnicy między należną kwotą a wykazaną w zeznaniu podatkowym.2. Zawarte w przepisie art. 113 § 1 uks znamię “naraża Skarb Państwa na uszczuplenie zobowiązań podatkowych”, nie obejmuje zachowania polegającego na złożeniu rzetelnej deklaracji podatkowej i braku dokonania wpłaty lub braku terminowej wpłaty kwoty należnego podatku.
- Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2012 r., sygnatura akt: IV KK 222/12 – Pojęcie “działalność gospodarcza” na gruncie art. 55 § 1 k.k.s. należy rozumieć tak, jak to określono w art. 3 pkt 9 o.p. – jest to każda działalność zarobkowa w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, także każda inna działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.
Jak możemy pomóc?
Jako adwokat z miasta Warszawa oferuję usługi z zakresu prawa karnego oraz prawa karno-skarbowego. Nasza kancelaria adwokacka prowadzi wszystkie sprawy karne skarbowe. Kancelaria świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym i oskarżonym o popełnienie przestępstw skarbowych. W razie pytań proszę o kontakt.
Kodeks karny skarbowy
art. 55 k.k.s
§ 1. Podatnik, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to naraża podatek na uszczuplenie,
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.
§ 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1
podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.
§ 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
