Jesteś w zarządzie spółki lub planujesz w nim być? Zastanawiasz się z jaką odpowiedzialnością będziesz musiał się zmierzyć? Poniżej przedstawimy zasady odpowiedzialności członków zarządu na podstawie art. 299 ustawy Kodeks Spółek Handlowych („KSH”).
Charakter podmiotowy odpowiedzialności
Każdy członek zarządu, który został powołany na to stanowisko zgodnie z prawem, od dnia powstania zobowiązania ponosi tą odpowiedzialność. Przepis z art. 299 KSH ze względu na interes wierzycieli jest bezwzględny i nie można go pozbawić skuteczności poprzez porozumienie członków. Odpowiedzialność ta jest osobista i subsydiarna tzn. zależna od nieskuteczności egzekucji.
Zgodnie z 299 § 2 KSH członek zarządu nie ponosi odpowiedzialności, w sytuacji gdy:
- We właściwym czasie został zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości, wydane zostało postanowienie o rozpoczęciu postępowania restrukturyzacyjnego, lub o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu;
- Wniosek został niezgłoszony nie z jego winy;
- Niezłożony został wniosek w sytuacji gdy w tym czasie prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa.
Jednak! Pamiętaj, że nie od razu wierzyciele „zapukają Ci do drzwi”. Jest to daleka droga, ponieważ na początku spółka sama odpowiada własnym majątkiem, dopiero gdy egzekucja jest nieskuteczna, do odpowiedzialności może zostać pociągnięty członek zarządu. Jednak jest to dość długa procedura i nie gwarantuje wierzycielowi powodzenia.
Gdy jednak zostaniesz obciążony odpowiedzialnością za zobowiązania spółki, musisz być świadomy tego, iż dług pozostanie z Tobą do końca życia, a nawet dłużej, ponieważ jest dziedziczny.
Charakter przedmiotowy odpowiedzialności
Zasada odpowiedzialności oparta jest na zasadzie winy – członkowie zarządu są winni niemożności spłacenia zobowiązań spółki, poprzez złe zarządzanie. Przesłankami do odpowiedzialności są: wyrządzona szkoda, istnienie zobowiązania spółki, bezskuteczność egzekucji z majątku spółki, związek przyczynowy między szkodą, a niezłożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Odpowiedzialność ta nie jest ograniczona żadnymi kwotami i dotyczy wszystkich zobowiązań. Bezskuteczność egzekucji zazwyczaj zostaje stwierdzona poprzez postanowienie komornika. Członkowie zarządu ponoszą również odpowiedzialność za koszty procesu przeciwko spółce, jak i koszty postępowania egzekucyjnego.
Pociągnięcie członków zarządu do odpowiedzialności określonej w art. 299 wymaga wytoczenia powództwa.
Podsumowanie
Członkowie zarządu w spółce muszą liczyć się z faktem, że ciąży na nich odpowiedzialność za zarządzanie nią. Artykuł 299 Kodeksu Spółek Handlowych ustanowiono z myślą o wierzycielach, jak również o wspólnikach, ponieważ ma on na celu motywowanie zarządców do prawidłowego prowadzenia spółki, a także daje pewną gwarancję dla wierzycieli, że zostaną zwrócone im należności. Członkowie podlegają odpowiedzialności w sytuacji, gdy egzekucja przeciwko spółce nie skutkuje.
