Bez organu wykonawczego, jakim jest zarząd spółki, spółka z ograniczoną odpowiedzialności nie byłaby w stanie samodzielnie prowadzić swoich spraw. Zarząd w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, tak jak w przypadku innych spółek kapitałowych, składa się z jednego lub z większej liczby członków, a w jego skład mogą zostać powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Członek zarządu omawianej spółki z o. o. jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Art. 201 k.s.h.§ 4. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. |
Przykład
Uchwała Nr 1
Zgromadzenia Wspólników Spółki XYZ Sp. z o.o.
z dnia ………….. r.
w sprawie powołania Członka Zarządu Spółki
Zgromadzenie Wspólników spółki XYZ Sp. z o.o. postanawia powołać na Członka Zarządu Spółki Pana Jana Kowalskiego, zam. ul. Warszawska 10, 00-000 Warszawa, PESEL: 00000000000000.
Uchwała została podjęta jednomyślnie.
Powołanie do zarządu
Zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członkowie zarządu powoływani i odwoływani są uchwałą wspólników, ale przepisy dopuszczają inny sposób, pod warunkiem, że zostanie on określony w umowie spółki. Może ona przewidywać, że członków zarządu powołuje np. dany wspólnik lub pewna grupa wspólników, którzy posiadają określoną ilość udziałów w spółce. Uprawnieni wspólnicy mogą być również wskazani imiennie (uprawnienie osobiste), co jest częstą praktyką w spółkach, w których wspólnicy posiadają większościowe pakiety udziałów. Umowa spółki może również przewidywać, że w razie ustąpienia członka zarządu nastąpi wybór nowego członka przez pozostałych członków zarządu itd.
Umowa spółki może różnicować zasady powołania poszczególnych członków, jak i całego składu. Ograniczenia te mogą dotyczyć również wymaganej większości, bądź kworum podmiotu powołującego. Możliwe jest oczywiście przekazanie kompetencji co do powołania niektórych tylko członków zarządu innemu podmiotowi lub wskazanie, że niektórzy wspólnicy wskazani z imienia i nazwiska powołują określoną liczbę członków zarządu. Dopuszczalne wreszcie wydaje się przyjęcie założenia, że cały zarząd bądź jego część będzie wybierana z określonego kręgu osób poprzez losowanie, jeżeli wspólnicy tak postanowili.
Spółka z o.o. – KRS
Szczególne regulacje dotyczą powoływania pierwszego zarządu w zawiązywanej spółce, jeszcze nie zarejestrowanej w KRS – jest on obierany przez założycieli spółki. W praktyce pierwszy zarząd jest wyłaniany w umowie spółki.
Pierwszy zarząd spółki z o.o. może być powołany zarówno w akcie założycielskim, jak i w odrębnej uchwale wspólników. Uchwała ta musi być podjęta w formie pisemnej przed zgłoszeniem wniosku o rejestrację spółki w rejestrze przedsiębiorców. W umowie spółki zgodnie z art. 157 § 1 k.s.h., nie ma obowiązku podawania składu pierwszego zarządu, a nawet zamieszczania informacji o jego powołaniu. Jednak zgodnie z art. 164 § 1 k.s.h. to zarząd składa wspomniany wniosek do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki. Wniosek o jej wpis do rejestru muszą podpisać wszyscy członkowie zarządu.
Zgłoszenia należy dokonać na formularzu KRS-W3, dostępnym na stronach internetowych Ministerstwa Sprawiedliwości oraz w siedzibach sądów rejestrowych. Trzeba też wypełnić załączniki:
- KRS-WK z danymi o członkach zarządu,
- KRS-WE – o wspólnikach,
- KRS-WM – o przedmiocie działalności spółki
- oraz KRS-WL, jeżeli ma być powołany prokurent.
Ponadto niezbędnymi elementami kompletnego wniosku o rejestrację w KRS są:
- akt notarialny zawierający umowę spółki,
- lista wspólników,
- oświadczenie zarządu o wniesieniu przez wspólników wkładów na pokrycie w całości kapitału zakładowego,
- oświadczenia członków zarządu o adresach,
- oświadczenia członków zarządu o niekaralności,
- zgody członków zarządu na powołanie do pełnienia funkcji oraz pełnomocnictwo, jeśli wniosek jest składany przez osobę upoważnioną,
- a także dowody uiszczonych opłat (za wpis do rejestru w wysokości 500 zł oraz za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w wysokości 100 zł, ewentualnie także za udzielone pełnomocnictwo do złożenia wniosku w wysokości 17 zł).
Zgodnie z art. 165 k.s.h. w przypadku stwierdzenia w zgłoszeniu braku usuwalnego sąd rejestrowy wyznaczy spółce w organizacji termin do jego usunięcia pod rygorem odmowy wpisu do rejestru. Jednocześnie z ustawy o KRS wynika, że jeżeli nie dopełniono wymogów formalnych lub nieprawidłowo wypełniono wniosek, sąd go zwraca, bez wzywania do uzupełnienia braków (art. 19 ust. 3 ustawy o KRS) lub wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w trybie art. 130 § 1 k.p.c. (art. 19 ust. 3a ustawy o KRS).
Określając relacje art. 19 ust. 3 k.s.h. do art. 165 k.s.h., w literaturze podnosi się, że priorytet posiada pierwszy z tych przepisów – w razie stwierdzenia jednego z wymienionych w nim braków (czyli wniosek złożony na niewłaściwym formularzu, wniosek nieprawidłowo wypełniony; wniosek nieprawidłowo nieopłacony) sąd rejestrowy zwraca wniosek bez jego merytorycznego rozpoznania.[1]
W razie zwrócenia go na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy o KRS może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zarządzenia o zwrocie. Jeżeli nie będzie on dotknięty brakami, wówczas wywoła skutek od daty jego pierwotnego wniesienia. Nie będzie tak, gdy wniosek zostanie po raz kolejny zwrócony, chyba że z racji braków uprzednio niewskazanych przez sąd (art. 19 ust. 4 ustawy o KRS). Warto przy tym również zauważyć, że sąd nie może odmówić wpisu spółki do rejestru z powodu drobnych uchybień, które nie naruszają jej interesu oraz interesu publicznego, a nie mogą być usunięte bez poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów (por. art. 164 § 3 k.s.h.).
Powołanie do zarządu spółki – głosowanie tajne
Trzeba ponadto wiedzieć, że jeżeli członkowie zarządu są powoływani przez organ kolegialny (np. zgromadzenie wspólników), to uchwały w tej sprawie dla swej ważności wymagają podjęcia w głosowaniu tajnym, co wynika z art. 247 § 2 k.s.h. Niedochowanie tajnego trybu powoduje, że uchwała może być uznana za nieważną na podstawie art. 252 § 1 k.s.h. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 20 maja 1988 r., II CR 119/88, OSNC 1989). Nie będzie to jednak nieważność z mocy prawa. Uprawnione podmioty, wymienione w art. 250 k.s.h., mogą wnieść powództwo o stwierdzenie nieważności w ciągu sześciu miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, ale nie później niż z upływem trzech lat od dnia powzięcia uchwały (art. 252 § 3 k.s.h.).
Odwołanie zarządu spółki z o.o.
Zarząd spółki z o.o. może być powoływany na czas określony lub nieokreślony. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.W przypadku powołania członka zarządu na okres dłuższy niż rok, jego mandat wygasa z dniem, w którym odbyło się zgromadzenie wspólników, zatwierdzające sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy sprawowania funkcji członka zarządu, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
O trwaniu mandatu, jego wygasaniu i upływie kadencji członka zarządu przeczytasz w artykule Odwołanie zarządu spółki z o.o.
[1] J. Bieniak, M. Bieniak, G. Nita-Jagielski, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Art. 165. Wyd. 4, Warszawa 2015.