Organ podatkowy wobec podatnika w celu zbadania prawidłowości może wszcząć kontrolę podatkową, postępowanie podatkowe, a także czynności sprawdzające. Wszczęcie czynności sprawdzających jest jednak mniej formalne, niż pozostałe. Na czym one polegają? Jakie prawa i obowiązki nakładają na podatnika?
Cel czynności sprawdzających
Zgodnie z działem V Ordynacji podatkowej celem czynności sprawdzających jest ustalenie zgodności składania deklaracji, wpłacania podatków z obowiązującymi terminami, a także sprawdzenie ich prawidłowości pod względem formalnym. Ponadto ustala się zgodność stanu faktycznego z wymienionymi dokumentami. Do czynności sprawdzających należy także weryfikacja uzyskanych przychodów i poniesionych wydatków podatnika, a także ogólna weryfikacja danych i dokumentów przedstawionych przez podatników w celu rejestracji podatkowej.
Organy uprawnione
Organem upoważnionym do przeprowadzenia czynności sprawdzających jest organ I instancji, czyli Urząd Skarbowy, a także Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie dokumentów dotyczących wymiany z państwami członkowskimi UE informacji o podatku od towarów i usług.
Korekta deklaracji
Gdy organ stwierdzi błędy w złożonej deklaracji, może sam dokonać korekty tej deklaracji, jeśli kwota zmiany wyliczonego rozliczenia nie przekracza 5 000 zł. Po dokonaniu korekty Organ przesyła jej kopie do podatnika, na którą przysługuje złożenie sprzeciwu w ciągu 14 dni. Ponadto może zwrócić się do podatnika o zmianę deklaracji, w przypadku gdy kwota zmiany przekracza 5 000 zł, a także wezwać do złożenia wyjaśnień dotyczących błędów w deklaracji. W sytuacji braku odpowiedzi podatnik może zostać ukarany mandatem.
Zwrot podatku
W sytuacji, w której podatnik wykaże zwrot podatku, organ również może wszcząć czynności sprawdzające, mające na celu weryfikację zasadności zwrotu podatku. Organ może w formie postanowienia wydłużyć termin zwrot podatku. Podatnik może złożyć zażalenie na to postanowienie w ciągu siedmiu dni od jego otrzymania.
Obowiązki podatnika
Podatnik ma obowiązek okazania wszystkich wymaganych przez organ dokumentów. W przypadku gdy niezbędne jest wykonanie oględzin np. lokalu, mogą one być przeprowadzone tylko po wyrażeniu zgody przez podatnika, a ich termin ustalany jest wspólnie.
Podsumowanie
Czynności sprawdzające można więc nazwać małą kontrolą podatkową. Należy pamiętać że ta forma kontroli nie jest sformalizowana, czyli nie poprzedza się jej zawiadomieniami o wszczęciu, ani nie kończy jej formalny akt zawierający obowiązki lub prawa podatnika. Warto zaznaczyć, że utrudnianie przeprowadzenia czynności sprawdzających może zakończyć się karą grzywny do 2 800 zł.
Spółka doradztwa podatkowego siedzibą w Warszawie – podatek VAT, optymalizacja podatkowa, akcyza, księgowość, kadry i płace oraz obsługa podatkowa i prawna dla firm.
