Cel wprowadzenia daniny solidarnościowej
Danina solidarnościowa to dodatkowe zobowiązanie podatkowe wprowadzone do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 4 października 2018 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Obowiązuje od 1 stycznia 2019 roku i stanowi instrument fiskalny, którego celem jest wsparcie finansowe Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. W praktyce danina solidarnościowa jest formą podatku progresywnego, który obciąża osoby osiągające ponadprzeciętnie wysokie dochody, a jej konstrukcja ma na celu redystrybucję dochodów w duchu solidaryzmu społecznego.
Kogo dotyczy podatek solidarnościowy?
Danina solidarnościowa dotyczy wyłącznie osób fizycznych, których suma rocznego dochodu przekracza określony ustawowo limit. W roku podatkowym, w którym danina została wprowadzona, był to poziom 1 000 000 zł. Limit ten nie uległ zmianie w kolejnych latach. Oznacza to, że daninę płacą osoby, które osiągają dochody ponad ten poziom niezależnie od formy zatrudnienia czy źródła przychodów.
Do dochodów objętych daniną solidarnościową zalicza się przede wszystkim:
- dochody z działalności gospodarczej opodatkowane według skali (czyli 12% i 32%),
- dochody z działalności wykonywanej osobiście,
- dochody z najmu, dzierżawy i działalności podobnej, jeśli rozliczane są według skali podatkowej,
- dochody kapitałowe (np. ze zbycia papierów wartościowych, udziałów w spółkach, instrumentów pochodnych),
- zagraniczne dochody, które podlegają opodatkowaniu w Polsce.
Nie uwzględnia się natomiast dochodów objętych podatkiem zryczałtowanym, takich jak ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, czy podatku liniowego (19%), a także dochodów z działalności rolniczej.
Wysokość daniny i sposób jej obliczenia
Danina solidarnościowa wynosi 4% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł rocznego dochodu. Obowiązek jej obliczenia i zapłaty spoczywa bezpośrednio na podatniku i nie jest ona potrącana automatycznie przez płatników czy zakłady pracy. Oznacza to, że podatnik samodzielnie musi wyliczyć wysokość daniny oraz uiścić ją w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
W celu obliczenia daniny solidarnościowej należy:
- Zsumować wszystkie dochody podlegające opodatkowaniu skalą podatkową oraz dochody kapitałowe.
- Od powstałej kwoty odjąć 1 000 000 zł.
- Od nadwyżki obliczyć 4% podatku.
Dla potrzeb rozliczenia daniny składa się odrębne zeznanie podatkowe – formularz DSF-1.
Znaczenie daniny solidarnościowej dla planowania podatkowego
Dla osób osiągających wysokie dochody, danina solidarnościowa jest istotnym czynnikiem w planowaniu podatkowym. Może bowiem istotnie wpływać na efektywność prowadzonej działalności gospodarczej czy zarządzanie portfelem inwestycyjnym. W tym kontekście warto skorzystać ze wsparcia doradcy podatkowego, który nie tylko oceni ryzyko wystąpienia obowiązku zapłaty daniny, ale również zaproponuje legalne formy optymalizacji podatkowej, np. poprzez zmianę formy opodatkowania, wykorzystanie ulg lub innego sposobu rozliczenia dochodu.
Doradca podatkowy będzie również pomocny przy skomplikowanych strukturach dochodowych, np. łączących dochody z zagranicy, inwestycje kapitałowe i udziały w spółkach. Profesjonalne doradztwo pozwala nie tylko na prawidłowe wypełnienie obowiązków sprawozdawczych, ale także na zabezpieczenie interesu podatnika w razie ewentualnych wątpliwości interpretacyjnych ze strony organów skarbowych.
Podsumowanie
Danina solidarnościowa to instrument fiskalny skierowany do osób osiągających ponadprzeciętnie wysokie dochody, który wymaga świadomego zarządzania podatkami. W dobie złożonych struktur dochodowych, inwestycji zagranicznych oraz nieustannie zmieniających się przepisów, nieodzowne staje się wsparcie doświadczonego doradcy podatkowego. Odpowiednie zaplanowanie polityki podatkowej i analiza ryzyk związanych z przekroczeniem limitu dochodowego może mieć istotne znaczenie dla utrzymania płynności finansowej oraz zgodności z obowiązującym prawem.
