Kiedy można zostać oskarżonym o zatajenie działalności gospodarczej
| Zgodnie z artykułem art. 55 kodeks karny skarbowy § 1. Podatnik, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. § 2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. § 3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. |
Przestępstwo polega na zachowaniu sprawcy, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub też w celu ukrycia rzeczywistych rozmiarów tej działalności ma na celu uszczuplenie podatkowe poprzez:
- posługiwanie się imieniem i nazwiskiem innego pomiotu;
- posługiwanie się nazwą lub firmą innego podmiotu.
Na czym polega to przestępstwo?
Istotą tego przestępstwa jest zatajenie prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub też rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługiwanie się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to narażenie należności podatkowych na uszczuplenie.
Próba uszczuplenia podatku jest dążeniem do uniknięcia opodatkowania. Działalność tak w prawie określana jest jako ,,firmanctwo’’. Przepis ten stanowi penalne uzupełnienie regulacji z art. 113 Ordynacji podatkowej, który przewiduje solidarną odpowiedzialność za zobowiązanie podatkowe firmanta i firmującego. Ten typ przestępstwa może być popełniony jedynie przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Czynnością sprawczą jest posługiwanie się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu.
Jaka kara grozi za zatajenie działalności gospodarczej?
Czyn zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności do lat 3.
W 2020 r. sąd może ustalić wysokość stawki dziennej w granicach od 86,67 zł (1/30 minimalnego wynagrodzenia) do 34.668 zł (400 x 1/30 minimalnego wynagrodzenia). Z kolei najniższa możliwa do orzeczenia przez sąd kara grzywny wynosi 866,70 zł (10 x najniższa stawka dzienna), natomiast najwyższa kara grzywny może wynieść 24.960.960 zł (720 x najwyższa stawka dzienna). Przy tym istotne jest, iż ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Ponadto sąd orzekający o wymierzeniu kary może dodatkowo zastosować środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej przez określony czas.
Pomocne orzecznictwo w takich sprawach
- Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 września 2014 r., sygnatura akt: II FSK 2327/12 –Żaden przepis prawa podatkowego ani orzecznictwo, ani też doktryna prawa nie zabraniają podatnikowi wyboru takiego rozwiązania zgodnego z prawem i rzeczywistością, które byłoby dla niego – przy podejmowaniu decyzji gospodarczych – bardziej korzystne na gruncie prawa podatkowego, jednak działania takie muszą mieścić się w granicach prawa. Za działanie takie nie można uznać firmanctwa, które penalizowane jest na gruncie przepisów karno – skarbowych (art. 55 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, Dz.U. z 2013 r. poz. 186).
- Wyrok Sądu Najwyższegoz dnia 11 lutego 2003 r., sygnatura akt:IV KKN 21/00 – 1. Narażenie na uszczuplenie podatku powinno być rozumiane jako działanie bądź zaniechanie biernego podmiotu stosunku prawnopodatkowego prowadzące do powstania różnicy między należną Skarbowi Państwa bądź jednostce samorządu terytorialnego kwotą podatku a kwotą przypadającą do uiszczenia według zeznania lub zgłoszenia straty. Narażeniem na uszczuplenie podatku jest przede wszystkim niezadeklarowanie należnej kwoty podatku, od którego uiszczenia sprawca się w ten sposób uchylił, a nadto w szczególności niezgłoszenie właściwemu organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania, niezgłoszenie danych mogących mieć wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego lub jego wysokości albo podania takich danych niezgodnie z rzeczywistością oraz nierzetelne prowadzenie ksiąg, a także każde inne działanie prowadzące do powstania różnicy między należną kwotą a wykazaną w zeznaniu podatkowym.2. Zawarte w przepisie art. 113 § 1 uks znamię “naraża Skarb Państwa na uszczuplenie zobowiązań podatkowych”, nie obejmuje zachowania polegającego na złożeniu rzetelnej deklaracji podatkowej i braku dokonania wpłaty lub braku terminowej wpłaty kwoty należnego podatku.
- Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2012 r., sygnatura akt: IV KK 222/12 – Pojęcie “działalność gospodarcza” na gruncie art. 55 § 1 k.k.s. należy rozumieć tak, jak to określono w art. 3 pkt 9 o.p. – jest to każda działalność zarobkowa w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, także każda inna działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.
Jak możemy pomóc?
Jako adwokat z miasta Warszawa oferuję usługi z zakresu prawa karnego oraz prawa karno-skarbowego. Nasza kancelaria adwokacka prowadzi wszystkie sprawy karne skarbowe. Kancelaria świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym i oskarżonym o popełnienie przestępstw skarbowych. W razie pytań proszę o kontakt.
