Jakie prawa i obowiązki ma świadek w postępowaniu podatkowym? Jak wygląda proces przesłuchania świadka w postępowaniu podatkowym?
Jak wskazano w Ordynacji podatkowej dowodem w postępowaniu podatkowym może być wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia spawy, a nie jest sprzeczne z prawem.
W art. 181 Ordynacji podatkowej wskazano, co może stanowić dowód w postępowaniu podatkowym i mogą to być w szczególności: ,,księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego, albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.”
Podejmowane czynności oraz przebieg przesłuchania świadka w postępowaniu podatkowym
Strona w stosunku do której prowadzone jest postępowanie skarbowe ma prawo do zgłaszania w toku prowadzonego postępowania dowodów, w tym dowodów z zeznań świadków.
Przesłuchanie świadka wymaga uprzedniego zawiadomienia Strony, w stosunku do której prowadzone jest postępowanie o planowanym terminie przeprowadzenia czynności jaką jest przesłuchanie. W postępowaniu podatkowym zawiadomienie Strony o terminie przesłuchania musi nastąpić z minimum 7-dniowym wyprzedzeniem, natomiast w trakcie przeprowadzania kontroli podatkowej zachowany musi być 3-dniowy termin wyprzedzenia.
Pracownik organu podatkowego przed przystąpieniem do właściwego przesłuchania zawnioskowanego i dopuszczonego świadka, powinien się wylegitymować, a także potwierdzić tożsamość stawającego świadka na podstawie okazanego mu dowodu osobistego.
Co najważniejsze zgodnie z art. 196 § 3 Ordynacji podatkowej pracownik organu podatkowego obowiązany jest przed przystąpieniem do czynności przesłuchania do pouczenia świadka o treści art. 196 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, a także o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
W wypadku, gdy pracownik organu nie udzieli świadkowi stosownych pouczeń działanie takie będzie skutkowało naruszeniem przepisów prawa podatkowego. Brak pouczenia o prawie odmowy składania zeznań, odpowiedzi na zadane pytanie czy o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań może skutkować tym, że zeznania konkretnego świadka nie będą mogły być wykorzystane i stanowić dowodu w sprawie.
Należy pamiętać, iż z przesłuchania świadka zgodnie z treścią art. 172 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej zawsze musi zostać sporządzony protokół, w którym jest szczegółowo wskazany i opisany cały przebieg przeprowadzonych czynności. Zgodnie z przepisami w treści protokołu z czynności muszą znaleźć się następujące informacje: kto, kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy nich obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono oraz jakie uwagi zgłosiły obecne osoby.
Po zakończeniu przesłuchania i sporządzeniu protokołu zgodnie z art. 173 § 2 Ordynacji podatkowej musi on zostać odczytany przez pracownika organu podatkowego który przeprowadzał czynności, a także podpisany osobiście i własnoręcznie przez osobę składającą zeznania. W razie odmowy złożenia podpisu pracownik jest obowiązany odnotować tą okoliczność w protokole wskazując, z jakich przyczyn odmówiono złożenia podpisu. Co niezwykle istotne protokół powinien być podpisany również przez osoby, które brały udział w przeprowadzeniu czynności np. w charakterze pełnomocnika.
Podsumowanie
W postępowaniu podatkowym bardzo często przeprowadza się dowód z przesłuchania świadka, który niejednokrotnie poza dokumentami jest kluczowym dowodem dla sprawy. Przy przeprowadzeniu tego dowodu należy pamiętać o tym, aby pracownik organu udzielił stosownych pouczeń ponieważ, ich brak może uniemożliwić wykorzystania złożonych przez świadka zeznań w toku postępowania. Należy również pamiętać o podpisaniu i zapoznaniu się z protokołem z przebiegu czynności, w razie nieścisłości należy zgłosić do niego uwagi.
Więcej o czynnościach sprawdzających organów podatkowych dowiesz się z naszego artykułu.
